اصفهان پیشرو در ارتقاء سلامت روان کارکنان صنعت نفت

این مرکز به عنوان یکی از بازوهای کمکی سازمان همواره سعی دارد تا با ایجاد سلامت روان به وسیله پیشگیری، کنترل، تشخیص زودرس بیماری های روانی، پیشگیری از عوارض ناشی از برگشت بیماری های روانی و ایجاد محیط سالم برای برقراری روابط صحیح انسانی، فضایی امن ایجاد کند تا کارکنان صنعت نفت با آرامش روانی بیشتری به فعالیت بپردازند.

مرکز خدمات مشاوره ای بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان ، طی  16  سال گذشته تلاش داشته تا علاوه بر اجرای موفق برنامه های مدون شورای سلامت روان سازمان، ایده های خلاقانه ای نیز در این حوزه تولید، پیشنهاد و پیگیری و به عنوان یک مرکز مشاوره پیشرو عمل کند.

  دکتر سعید صادقی ، رئیس مرکز خدمات مشاوره سلامت روان بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان و عضو شورای سلامت روان سازمان درباره چگونگی راه اندازی این مرکز می گوید: در سال 1380 این دیدگاه به وجود آمد که سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در کنار توجه به سلامت جسمی ، به سلامت روانی ، سلامت اجتماعی و معنوی کارکنان نیز توجه ویژه داشته باشد که این موضوع ایده راه اندازی مرکز مشاوره روانشناسی را در بین همکاران بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان ایجاد کرد و از آن سال تاکنون این مرکز با جدیت به کار خود ادامه می دهدو هدف اصلی ان ارتقای سلامت روان ، پیشگیری از اختلالات روانشناختی، تقویت عوامل محافظت کننده در برابر اسیب های روانی – اجتماعی و نهایتا پیش بینی برای اینده بوده است.

به گفته وی تمامی خدمات روانشناسی از جمله روانپزشکی ، مددکاری اجتماعی ، گفتاردرمانی ، حوزه خانواده از جمله مهارت های فرزند پروری ، مسایل روانشناختی کودکان و نوجوانان ، سنجش و غربالگری ، آزمون های پیش از استخدام در حوزه سلامت روان و غیره در آن ارائه می شود. تمام مدیران عامل شرکت های اصلی و زیر مجموعه اصفهان بجزخطوط لوله نفت هم با توجه به اهمیت این موضوع در جهت همکاری و دریافت خدمات سرانه جداگانه ای را تصویب کردند.

دکتر صادقی اظهار می دارد : در حال حاضر هر یک از شرکت ها و صنایع نفتی اصفهان به صورت جداگانه ساختاری در حوزه سلامت روان در منطقه مربوط به خود طراحی و راه اندازی کرده اند و طی سالهای گذشته نیز با استخدام کارشناسان و متخصصان حوزه سلامت روان به پایش سلامت و پیگیری مسایل کارکنان خود در این حوزه می پردازند ، ضمن اینکه با مرکز مشاوره بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان نیز به عنوان یک مرکز مادر ، به خوبی همکاری و تعامل  دارند وحتی در حوزه ارزیابی و ازمون های پیش از استخدام از این مرکز استفاده می نمایند.

وی با اشاره به اهمیت سلامت کارکنان می گوید : غفلت از سلامت جسمی نیروی انسانی علاوه بر کاهش بهره وری باعث ایجاد شرایطی از جمله درخواست مرخصی مکرر نیرو از محل کار و کاهش روند سرعت و کیفیت کار را در بر خواهد داشت. در بحث سلامت روان اگر برنامه های  آموزشی ، کلاس مهارت زندگی و کلاس پیشگیری و کلاس های مشاوره برگزار نشود خسارت جبران ناپذیری را در روح و ذهن کارمند در پی خواهد داشت که برای درمان آن باید هزینه بسیار زیادی شود. افسردگی ، اعتیاد ، طلاق و  مشکلات  خانوادگی از جمله شایع ترین اختلالات در این حوزه به شمار می رود.

رئیس مرکز خدمات مشاوره سلامت روان بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان در ادامه بیان می کند : اگر تمام آموزش ها بر مبنا سلامت جسمانی و  تمام خدمات پزشکی باشد و از بعد روانشناختی دور بمانیم ، مشکلات روحی و روانی بر سلامت جسم هم تاثیر می گذارد .خوشبختانه با افزایش آگاهی عمومی مطالبه سلامت روانشناختی در جامعه بسیار زیاد شده و این رقم در سطح صنعت نفت چشم گیر بوده است.

وی با اشاره به نگاه ویژه به کارکنان صنعت نفت با توجه به سختی کار در مناطق عملیاتی و شرایط خاص خانواده های کارکنان اظهار می دارد : منابع انسانی ثروت و سرمایه هر سازمانی به شمار می رود ، در این میان به دلیل فعالیت کارکنان صنعت نفت در تنوع اقلیمی و نوع فعالیت های روزانه باید تمام عوامل محافظت کننده در پیشگیری از آسیب های روانی تقویت شود تا میزان بهره وری و خدمات این کارکنان  افزایش یابد .

برگزاری دوره آموزشی سه روزه بازنشستگی موفق

رئیس مرکز خدمات مشاوره سلامت روان بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان با تشریح فعالیت های این مرکز می گوید: برنامه های متعددی که در این حوزه انجام می شود از آن جمله می توان به کلاس های آموزشی پیشگیری از اعتیاد ، آموزش مهارت های شغلی ، آموزش بهداشت روان و افسردگی اشاره کرد ، همچنین یک برنامه نوآورانه با عنوان دوره  آموزشی سه روزه بازنشستگی موفق با همکاری شرکت های نفتی ویژه کارکنانی که به افتخار بازنشستگی نائل می آید برگزار می شود . نکته مهم این است که در طی این سه روز همسران این کارمندان نیز در این جلسات آموزشی حضور دارند و طی نظرسنجی های انجام شده میزان رضایتمندی بسیار بالا بوده است. وی به مشارکت جمعیت تحت پوشش بویژه خمسران کارکنان ا شاره و عنوان کرد خوشبختانه جمعیت سلامت روان زنان در اصفهان و شاهین شهر بعنوان یک سازمان مردم نهاد  فعال می باشد.

وی می افزاید : طرح های دیگری از جمله فعال شدن خط صدا مشاور در شهرک های مسکونی ، آموزش از بستر اینترنتی ، ایجاد بستر مناسب تلفنی برای کارکنانی که در مناطق اقماری و در سکو های نفتی در حال فعالیت هستند ، افزایش فعالیت سیستم مددکاری ، برگزاری آموزش های فرزند پروری و ...  به دلیل عدم تامین اعتبارات فعلا محقق نشده است و امیدواریم به زودی بسترهای مناسب برای ارائه خدمات با کیفیت فراهم شود.

دکتر صادقی همچنین اظهار می دارد: سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت یک سرمایه اجتماعی برای صنعت نفت به شمار می رود. در حال حاضر شرکت های نفتی به تنوع موضوع اقداماتی را انجام می دهند ، اما اگر این اقدامات در یک بسته کامل و جامع  در تمامی واحد ها و بخش ها با نظارت سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت که ضامن سلامت کارکنان به شمار می رود و دارای متخصصین مجرب است ، صورت گیرد ؛ تاثیر بسزایی در افزایش نرخ سلامتی کارکنان خواهد داشت .

رئیس مرکز خدمات مشاوره سلامت روان بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان با تاکید به سیاست گذاری این سازمان در اجرا، نظارت و راهبری ارائه مراقبت های جامع یکپارچه سلامت در ابعاد جسمی، روانی- اجتماعی تصریح می کند: خوشبختانه سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در کنار ارائه خدمات طبی در حوزه سلامت روانی- اجتماعی سابقه طولانی دارد و توانسته با توجه به رسالت و چشم انداز در این حوزه گام های موثری بردارد ، یکی از اقدامات مهم این حوزه تهیه و تدوین سند جامع سلامت روانی- اجتماعی صنعت نفت مبتنی بر سند چشم انداز و برنامه راهبردی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت است که در آن به تقویت رویکردها و فعالیت های پیشگیرانه در حوزه سلامت روانی- اجتماعی اشاره شده است.

دکتر صادقی با تاکید بر سرمایه گذاری بر روی نیروی انسانی صنعت نفت و خانواده های آن ها در زمینه سلامت بهداشت روان می افزاید : باید در کناره سرانه ایی که از سوی شرکت های نفتی به سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت اختصاص داده می شود ؛ سرانه ایی جداگانه برای حوزه سلامت روان کارکنان در نظر گرفته شود ، چرا که در یک بازه زمانی مشخص اثرات مثبت آن در حوز های  پیشگیری از اختلالات روانی ،پیشگیری از آسیب های اجتماعی و رفتار کارکنان عینا قابل مشاهده خواهد بود.

به گفته وی یکی از راه کارهای مناسب برای اثر بخشی  فعالیت های حوزه سلامت روان  تعامل این گروه با پزشکی خانواده است ،چرا که هم اکنون در سطح صنعت نفت ، کارکنان و خانواده های آن ها در جهت دریافت مشاوره های پزشکی با تیم سلامت خانواده در ارتباط هستند . این موضوع را باید در نظر داشته باشیم که برای رسیدن به وضعیت مطلوب نیازمند برنامه های بیشتر،سیاست گذاری و تامین اعتبارات و هزینه کرد هستیم.

به گفته وی نخستین اصل در حوزه سلامت روان فراگیری و در دسترس بودن آن است. اگر یک ریال برای سلامت طبی هزینه می شود ، باید 10  ریال برای سلامت روان  هزینه شود ، چرا که  غفلت از سلامت روان افراد می تواند خسارت بسیار زیادی را برای جامعه به وجود آورد به نحوی که برای جبران آن زمان و هزینه بسیاری صرف شود و ارتقای سلامت روان برای صنعت نفت ارزش افزوده بالایی خواهد داشت.

بیماری های غیرواگیردار را جدی بگیریم

وی به شعار امسال سازمان جهانی بهداشت اشاره می کند و می گوید: سازمان جهانی بهداشت هرساله بر اساس گزارش و شاخص هایی که از مجامع مختلف دریافت میکند شعار سال را برای آگاهی  افکار عمومی انتخاب می کند ، امسال شعار سازمان جهانی بهداشت با عنوان « در مورد افسردگی صحبت کنیم » نام گذاری شده و این موضوع بعنوان یک سرما خوردگی روانی در تمامی جوامع رواج پیدا کرده که متاسفانه خسارت ، پیامد های هنگفتی را در بر خواهد داشت .

دکتر صادقی در پایان خاطرنشان می کند : آن چیزی که از سوی سازمان جهانی بهداشت در سال 2020 پیش بینی و در سند جامع سلامت روان سازمان هم به آن اشاره شده ؛ بیماری های واگیردار و عفونی در حال مدیریت اند ، اما بیماری های غیر واگیری همانند بیماری های قلبی و عروقی ، روانی و افسردگی ، اعتیاد و ..... در حال افزایش است.

سختی و شرایط کار، نیاز های افراد ، ویژگی های شخصیتی و شرایط خانوادگی از جمله فاکتور های اصلی برای کنترل افراد برای جلوگیری از بروز بیماری افسردگی به شمار می رود. خوشبختانه با حمایت های مدیران ارشد نفت در منطقه و تلاش های مدیران سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت شاهد فعالیت 15 مرکز خدمات مشاوره در منطقه هستیم ، اما به نظر من این خدمات کافی نیست و باید فضایی فراهم شود تا در تمام مناطق کشور  به ویژه در شهرک هایی که خانواده های  نفتی ساکن هستند ، این مراکز خدمات ارائه دهند.